• Soğan


Zambakgiller familyasından bir kültür bitkisi ve bitkinin soğanlarıdır. Yemeklere ve salatalara çeşni katmak için yeşil yaprakları ve yumrusu katılır. Türlerine göre değişmekle birlikte keskin kokulu bir sebzedir. Değerli bir besin maddesidir, iki ya da çok yıllık, 40-80 cm arasında değişen boylu, otsu bir bitkidir. Bu kabuk açıldığında altından yakıcı tatta ve özel kokulu etli bölüm açığa çıkar. Silindirik, boru biçimindeki yeşil yapraklarının içi boş, uçlan sivridir. Soğan halk arasında yemeklere tat verici olarak kullanılırken, iştah açıcı, idrar söktürücü ve midevi olarak kullanılır.

Son tıbbi araştırmalar soğanın kalbi güçlendirdiği ve koronerleri genişlettiğini ortaya koydu. Bileşiminde uçucu ve sabit yağ, karbonhidratlar, vitaminler, asitler bulunur. Bileşiminde bulunan kükürtlü uçucu yağ, gözü yakar ve yakıcı tadını verir. Ilıman iklimi seven soğanın yetiştirilmesi çok kolaydır. İlkbaharda tohumlar ya da soğancıklar, ağustos ayında olgunlaştıktan sonra toplanır.

Toplanan soğanlar önce birkaç gün süreyle kurutulur, sonra da çeşitli biçimlerde ambalajlanarak tüketime sunulur. Dayanıklı beyaz soğan çeşitleri ağustos ayında da ekilebilir. Toplanan soğan arpacıklar sonbaharda yeniden ekilir, nisan ayında ürün alınır. Bu ürün taze ya da yeşil soğan adıyla tüketilir. Soğan büyüklüğüne, renk ve tadına, biçimine göre birçok ad taşır.

Bunların başlıcaları: Etli, acı, tatlı olan sarı soğan; iri, armut biçiminde, beyaz kabuklu olan beyaz soğan; etli bölümü açık mor renkli ve lezzetli olan kırmızı soğan; yuvarlak biçimli ve kırmızı renkli kantar topu.